BEBEKLERDE KOLİK (GAZ SANCISI) NEDEN OLUR? NELER YAPMALIYIM?
İnfantil kolik bebeklerin yaklaşık üçte birinde görülen, bebeklerimizi rahatsız edip ağlatsa da onlara zarar vermeyen, genellikle 4. ayın sonunda kaybolan bir durumdur (hastalık değildir). Tamamen sağlıklı bir bebeğin bir anda bacaklarını karnına çekerek ağlamasıyla ve yüzünün kızarmasıyla karakterizedir. Bazen karın şişliği de görülür. Gaz sancısının nedeni kesin olarak bilinmemekle birlikte mide bağırsak sisteminin olgunlaşmasında gecikmeden kaynaklandığı ileri sürülmektedir. Laktoz eksikliği, dıştan gelen görsel ve işitsel uyarılara bebeğin tepkisi ve bebek-ebeveyn ilişkisinin ideal olmaması gibi durumlarda suçlanmıştır.
Bebeğimin Ağlamasının Kolikten Kaynaklandığını Nasıl Bilebilirim?
İlk 15-20 günde nispeten sakin olan bebeğiniz açlık, altını kirletme, hastalık gibi bir problemi yokken yırtınırcasına ağlıyorsa, bu ağlamalar akşam saatlerinde daha sık oluyorsa ve ağlaması dindiğinde karşımızda normal görünümlü gülücükler saçan tatlı bir şey duruyorsa, bebeğinizin büyük ihtimalle infantil koliği vardır. Bas bas bağırıp sizi apar topar hastane yollarına düşürdükten sonra arabada susuyorsa bebeğinizde kolik sancısı olması büyük olasılıktır. Kolik ağlama krizleri genellikle günde 3 saatten, haftada 3 günden, ayda 3 haftadan uzun süren krizlerdir. Ancak aşırı ağlamanın tek nedeni tabi ki kolik değildir.
Aşırı Ağlamaya Yol Açabilen Hastalıklar Nelerdir?
Aşırı ağlayan bebeklerin küçük bir kısmında altta yatan bir hastalık saptanmıştır. Enfeksiyonlar (özellikle idrar yolu enfeksiyonu ve orta kulak iltihabı), inek sütü alerjisi, mide-bağırsak sorunları (reflü, kabızlık, popo deliği etrafında çatlak vb.), travma, sinir sistemi hastalıklarıyla ortamın çok sıcak veya gürültülü olması aşırı ağlamaya neden olabilir. Bu yüzden, aşırı ağlayan bir bebek çocuk doktoru tarafından değerlendirilerek ağlamanın kolikten kaynaklandığı kesinleştirilmelidir.
Kolik Sancısı Olan Bebeğimi Nasıl Sakinleştirmeliyim?
Bebeğinizi çocuk doktoruna götürdünüz ve ağlamaya neden olabilecek başka bir hastalık saptanmadıysa ve bebeğiniz kolik teşhisi aldıysa öncelikle siz sakin olun. Şunu unutmayın ki bebeğinizin ağlamasının nedeni sizin yetersizliğiniz değildir. Bu durumun bir hastalık olmadığını ve birkaç ay içinde sıkıntılarınızdan kurtulacağınızı bilmeniz en önemli gücünüz olmalıdır. Ebeveynler olarak birbirinize destek olmalı ve birbirinizi dinlendirmelisiniz. Aile büyüklerinizden de yardım isteyebilirsiniz. Siz kendinizi güçsüz hissederseniz bebeğinize yeterince yardımcı olamazsınız. Aşağıdaki önerileri uygulamaya çalışın ancak bir bebekte işe yarayan şeyin ötekinde işe yaramayabileceğini unutmayın. Sizin bebeğinize hangileri iyi geliyorsa onlarla devam edin.
Anne sütü alan bebeklerde bebeğin bir memeyi tamamen boşalttıktan sonra diğer memeyi emmesi sağlanmalıdır. Böylece her defasında laktoz içeriği yüksek olan ön sütün alınması önlenmiş olur. Anne gaz yapma potansiyeli yüksek olan kuru baklagiller, portakal suyu ve lahana gibi gıdaları fazla tüketmemelidir. İnek sütü proteini alerjisinden kuşkulanılan bebeklerin annelerinin diyetinden süt ürünleri 2 hafta süreyle çıkarılarak bebeğin yanıtı gözlenebilir. Fayda görülürse annenin diyeti uzatılır. Mama ile beslenen bebeklerde hidrolize mamalar tercih edilebilir.
Bebeğin uykusu mümkün olduğunca düzene sokulmaya çalışılmalıdır. Ortamın aşırı sıcak, gürültülü ve aydınlık olmaması sağlanmalıdır. Beslenme sonraları bebeğin gazı çıkarılmalıdır. Bazı bebekler, anne karnındaki seslere benzediği düşünülen saç kurutma makinesi veya elektrikli süpürge sesiyle veya benzer sesler çıkaran cep telefonu uygulamalarıyla sakinleşirler. Emzik kısa dönemde bazen rahatlatsa da uzun dönemde yutulan gaz nedeniyle şikayetleri artırabilir. Bu durum göz önüne alınarak denenebilir. Bebekleri hafifçe sallamak, sırtını pışpışlamak, çok sıkı olmayan bir şekilde sarıp kucağa almak, karnına sıcak havlu koymak, masaj yapmak, banyo yaptırmak, zor gelmeyecekse arabayla gezdirmek faydalı olabilir.
Aşırıya kaçmamak kaydıyla rezene ve papatya çayları denenebilir. Bağırsağa yararlı bakteri içeren ürün ve ilaçlar ile simetikon içeren gaz damlaları bazen faydalı olur. Antikolinerjik ajanlar bağırsak spazmını azaltırlar ve kolikte oldukça etkilidirler. Ancak uykuya meyil, havale geçirmeye yatkınlık ve ishal gibi yan etkilerinden dolayı pek önerilmemektedir. İnfantil koliğin en önemli tedavisinin bebeğinizin biraz daha büyümesini sabırla beklemek olduğu unutulmamalıdır.
